Ortodonti
Ortodonti, diş ve çenelerin uygun olmayan posizyonlarının teşhisi, önlenmesi ve tedavisi ile ilgilenen dişhekimliğinin bir dalıdır. Ortodontik tedavinin en önemli basamağı problemin tam olarak teşhis edilmesidir. Bu nedenle bizim anabilim dalımızda ağız içi ve ağız dışı fotoğraflar, iki boyutlu radyografiler ve ölçü alımı gibi geleneksel kayıt yöntemlerinin yanı sıra yumuşak-sert doku ve ağız içi yapılarının üç boyutlu değerlendirilmesi için sterefotogrammetrik, konik ışınlı bilgisayarlı tomografi ve ağız içi tarayıcı görüntüleri gibi ileri teknolojiler kullanılmaktadır.
Diş dizilimini sağlamak her yaşta mümkündür. Ortodontik braketler genelde dişlerin ön yüzüne uygulanmaktadır. Ancak ileri farklı teknikler, braketleri linguale (dişlerin arka yüzüne) yerleşimini mümkün kılmaktadır. Braketler paslanmaz çelik (gri renkli) veya porselen (beyaz renkli) olabilmektedir. Günümüzde kullanımı gittikçe artan şeffaf plak tedavisi, braket ve teller kullanılmadan, daha az görünür ve takıp çıkarılabilir splintler ile uygulanan ortodontik tedavi yöntemidir.
Çenelerin üç boyutta olan uygunsuz konumları çocukluk döneminde kullanılan ortopedik aygıtlar ile tedavi edilebilmektedir. Bu yüzden daimi birinci büyük azı dişler çıkar çıkmaz (yaklaşık 7 yaşında) bir ortodontist ile görüşülmesini tavsiye ediyoruz. Bu dönemde tedavi edilmeyen iskeletsel problemlerin tedavisi, dişlerin diziliminin yapılacağı tel tedavisi yanısıra plastik cerrahın gerçekleştireceği çene ameliyatı- ortognatik cerrahi ile gerçekleştirilmektedir. Bizim anabilim dalımızda hastalarımız ile tüm tedavi alternatiflerinin avantaj ve dezavantajları karşılıklı olarak tartışılıp onlar için en uygun olan tedaviye yönlendirilmeleri Ortodontik tedaviye başlama zamanı ve yaşı çocuğunuzun ilk ortodontik kontrolü yedi yaşından geç olmamalıdır. Bu yaşta dişler düzgün sıralanmış görünse de gizli bir kapanış problemi söz konusu olabilir. Bu problemlere işaret eden bazı ipuçları bulunmaktadır:
- Dengeli olmayan yüz ve çene yapısı
- Ağızdan solunum
- Fonksiyonda (çiğneme, konuşma gibi) ve kapanışta zorlanma
- Parmak emme, tırnak yeme, yanak ve dudak ısırma gibi kötü alışkanlıkların bulunması
- Aşırı ileride veya geride konumlanmış çene yapıları
- Önden konumlanmış dişler
- Alt ve üst çenedeki dişlerin temas etmemesi veya normal olmayan bir şekilde kapanması
- Süt dişlerinin erken ya da geç kayıpları
- Çapraşık, yanlış yerde konumlanmış veya sürmemiş dişlerin varlığı
Dişlerin arka tarafına yerleştirilen apareyler ve teller sayesinde, fark edilmeden dişlerinizdeki çapraşıklık giderilebilmektedir. Yetişkinlere uygulanabildiği gibi estetik kaygı taşıyan okul çağındaki gençlere de tavsiye edilmektedir.
Diş teli kullanmak istemeyen hastalar ise kişiye özel üretilen şeffaf plaklarla ortodontik tedavi görebilirler. Bu şeffaf plakları yemekler haricinde düzenli olarak kullanmaları yeterlidir.
Eğer bu yaşta bir problem saptanırsa, ortodontistiniz tedaviye başlamak için en uygun zaman konusunda sizi yönlendirecektir.
Bu dönemde teşhis edilen problemlerin erken tedavisi sonucu, mevcut anormali ya tamamen ortadan kaldırılabilir ya da ileri yaşlarda yapılacak ikinci faz ortodontik tedavinin, daha kolay ve kısa sürede tamamlanmasına yardımcı
Ortodontik tedavi sırasında ağız-diş bakımı ve dikkat edilecek konular
Aşağıda sıralanan önlemler tedavi sırasında çürük oluşumunu önlemeye yardımcı olup, kullanılan apareylerin zarar görmesine engel olur.
- Her yemekten sonra dişler ortodontistinizin tarif ettiği şekilde fırçalanmalıdır.
- Diş araları, ara yüz fırçaları ve diş ipleri kullanılarak günde en az bir defa temizlenmelidir.
- Çürük ve diş etlerinin kontrolü için düzenli olarak diş hekimine gidilmelidir.
- Ortodontik tedavi boyunca randevulara aksatılmadan gidilmelidir.
- Tedavi için gerekli olan apareyler tarif edildiği şekil ve sürede düzenli olarak takılmalıdır.
- Apareylerin bozulma, kırılma veya çıkmasına sebep olabilecek yapışkan gıdalar (şeker, sakız, karamel gibi) tüketilmemelidir.
- Sert yiyeceklerden (çerez, havuç, kızarmış ekmek gibi) mümkün olduğunca uzak durulmalı, yiyecekler küçük lokmalar halinde yenmeli ve ön dişlerle ısırma hareketi yapmaktan kaçınılmalıdır. İçinde çekirdeği olan meyveler ise, çekirdekleri çıkartılarak yenmelidir.
- Apareye alışma süreci yaklaşık 7-10 gündür. Bazen dişlerde ağrı ve hassasiyet olabilirken, ağız dokularında da yaralanmalar görülebilir. Böyle durumlarla karşılaşıldığında, ortodontistinizin verdiği öneriler doğrultusunda hareket etmeli, devamı halinde ise doktorunuzla iletişim kurulmalıdır.
ORTODONTİK TEDAVİNİZİ, KESİNLİKLE BİR ORTODONTİ UZMANINA YAPTIRINIZ.